Hedge Fund คืออะไร

ถ้าพูดถึงเรื่องของกองทุนหลายๆคนอาจจะรู้จักเรื่องของกองทุนกันมาบ้างว่าในโลกของพวกเรานั้นมีกองทุนต่างๆมากมายหลากหลายกองบางกองทุนอาจจะแบ่งตาม ชนิดของสินทรัพย์ หรือประเภทของการขายคืนหน่วยของทุน แต่ทราบหรือไม่ว่ายังมีกองทุนอีกหนึ่งประเภทที่สามารถสร้างผลตอบแทนได้ในทุกสภาวะต่างๆเปรียบเสมือนการลงทุนที่สร้างขึ้นเพื่อขจัดความเสี่ยง เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า กองทุน Hedge Fund นั่นเอง

ทำความรู้จักกองทุนเฮดจ์ฟันด์

หลายๆคนอาจจะสงสัยกันว่า Hedge Fund คืออะไร กองทุนเฮดจ์ฟันด์มีลักษณะพื้นฐานคล้ายกับกองทุนรวม คือ เป็นการระดมเงินลงทุนจากนักลงทุนหลากหลายกลุ่มไม่ว่าจะเป็นทั้งนักลงทุนรายย่อยหรือนักลงทุนสถาบัน ซึ่งคำว่า hedge fund คือข้อเท็จจริงที่ว่า ผู้จัดการกองทุน Hedge Fund สามารถป้องกันความเสี่ยง หรือ "Hedge" สถานะการลงทุนที่ตนกำลังถือครองอยู่ ได้ทั้งฝั่ง "ซื้อ" (Long) หรือฝั่งขาย (Short) นั่นหมายความว่า ในทางทฤษฎีแล้ว กำไรสามารถเกิดขึ้นได้ 'ตลอดเวลา' ไม่ว่าตลาดจะขยับไปในทิศทางใดก็ตาม ซึ่งแตกต่างจากกองทุนรวมทั่ว ๆ ไป ที่ถือว่า 'นักลงทุน' มีความสามารถในการยอมรับความเสี่ยงได้ในระดับที่แตกต่างกัน กองทุนรวมเองก็ต้องดำเนินตามเกณฑ์การซื้อขายอย่างเคร่งครัด ซึ่งมักไม่สามารถใช้ตราสารอนุพันธ์ในสัดส่วนที่สูงเมื่อเทียบกับขนาดกองทุนที่บริหารอยู่ได้ หรืออาจเป็นข้อกำหนดที่ไม่สามารถซื้อหุ้นที่มี Market Cap ขนาดเล็กได้ เป็นต้น 

ทำให้กองทุนเฮดจ์ฟันด์ ต่างจากกองทุนรวมปกติอยู่ 3 ประเด็นใหญ่ๆคือ

• hedge fund คือการอยู่ภายใต้ข้อกำหนดของหน่วยงานกำกับดูแลที่เข้มงวดน้อยกว่ากองทุนรวม เช่นในเรื่องของการปกป้องผู้ถือหน่วย การดำรงสภาพคล่อง และ ชนิดหลักทรัพย์ที่ลงทุน ทำให้มีความเสี่ยงต่างๆที่เยอะมากกว่ากองทุนรวมแบบปกติ

• hedge fund คือการปล่อยให้ผู้จัดการกองทุนสามารถลงทุนในสินทรัพย์หรือหลักทรัพย์ได้อย่างกว้างขวางภายใต้การกำกับดูแลที่น้อยกว่า เฮดจ์ฟันด์สามารถใช้ตราสารอนุพันธ์ได้อิสระ ไม่ว่าจะเป็นสัญญาฟิวเจอร์ส (futures) สัญญาฟอร์เวิร์ด (forwards) และสัญญาสวอป (swaps) พูดให้เห็นภาพชัดขึ้น เฮดจ์ฟันด์สามารถใช้กลยุทธ์ Short และ Long เข้ามาใช้บริหารการลงทุนได้ ที่ต่างจากกองทุนรวมที่มีข้อบังคับเรื่องสัดส่วนการใช้ตราสารอนุพันธ์ต่อมูลค่ากองทุน และ เฮดจ์ฟันด์สามารถลงทุนในสินทรัพย์ที่หลากหลาย เช่น ปริวรรตเงินตรา อสังหาริมทรัพย์ ไปจนถึงทรัพยากรธรรมชาติ ขณะที่กองทุนรวมมักจะลงทุนในสินทรัพย์ไม่กี่อย่าง เช่น หุ้น พันธบัตร และทองคำ โดยไม่ต้องมีสัดส่วนการลงทุนที่แน่นอน

• อีกข้อที่สำคัญของ hedge fund คือการกำหนดจำนวนหน่วยการขายคืนและระยะเวลาที่ปล่อยให้นักลงทุนสามารถขายคืนหน่วยลงทุนได้เนื่องจากความเสี่ยงของการขาดกระแสเงินสดเพราะ จากประเด็นในข้อที่ 2 ที่ทำให้กองทุนเฮดจ์ฟันด์ลงทุนได้หลากหลายสินทรัพย์ไม่ว่าจะเป็นสินทรัพย์แบบปกติหรือสินทรัพย์ประเภทอนุพันธ์ในแบบต่างๆ รวมทั้งสามารถกู้ยืมได้อีกทำให้เมื่อเกิดเหตุการณ์ที่ตลาดผันผวนอาจจะทำให้เกิดการ Panic sell(เทขายจากนักลงทุนเมื่อเกิดความกังวล) ทำให้กองทุนเฮดจ์ฟันด์จึงจำเป็นต้องการกำหนดจำนวนหน่วยการขายคืนและระยะเวลาที่ปล่อยให้นักลงทุนสามารถขายคืนหน่วยลงทุน โดยอาจจะกำหนดเพดานขายคืนหรือกำหนดวันขายคืนไว้เช่น รายเดือนหรือรายไตรมาสเป็นต้น

กองทุน hedge fund คืออะไร มีประโยชน์ต่อนักลงทุนอย่างไรบ้าง?

ข้อดีของกองทุน hedge fund คือการลดความเสี่ยงของพอร์ตการลงทุนโดยรวมเนื่องจาก กองทุน hedge fund คือ การปล่อยให้ผู้จัดการกองทุนสามารถลงทุนได้ในหลากหลายสินทรัพย์และหลากหลายวิธีอีกทั้งมีผู้จัดการกองทุนที่มีฝีมือหลายคนช่วยกันบริหาร ทำให้ลดความเสี่ยงของพอร์ตการลงทุนได้แล้วยังอาจจะได้รับผลตอบแทนที่สูงกว่าตลาดในบางครั้งยกตัวอย่างเช่น กองทุน Medallion fund ของ จิม ไซมอนส์ (Jim Simons) ที่ผู้บริหารกองทุนนี้ ล้วนเป็นนักคณิตศาสตร์ทั้งหมด จึงเรียกได้ว่ากองทุนนี้ คือการรวมกลุ่มกันของนักคณิตศาสตร์ เพื่อจะมาเอาชนะตลาดการเงิน Medallion Fund สามารถทำผลตอบแทนโดยเฉลี่ย ได้สูงถึง 66% ต่อปี นับตั้งแต่ก่อตั้งเมื่อปี 1988 เอาชนะผลตอบแทนของนักลงทุนชื่อดังอย่าง Warren Buffett และ George Soros ไปได้อย่างขาดลอย

อยากลงทุนในเฮดจ์ฟันด์ ต้องทำอย่างไร

สำหรับนักลงทุนที่สนใจเพิ่มเฮดจ์ฟันด์เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของพอร์ตการลงทุนเพื่อกระจายการลงทุนและลดความผันผวนของผลตอบแทน สามารถลงทุนได้ผ่านกองทุน UI หรือกองทุนรวมเพื่อผู้ลงทุนสถาบันหรือผู้ลงทุนรายใหญ่พิเศษ (Ultra Accredited Investor Mutual Fund) ซึ่งเปิดโอกาสให้นักลงทุนสามารถเข้าถึงสินทรัพย์ทางเลือกอย่างเฮดจ์ฟันด์ได้ นอกจากนี้ กองทุน UI ยังช่วยให้นักลงทุนเข้าถึงสินทรัพย์ทางเลือกอื่น ๆ เช่น อสังหาริมทรัพย์นอกตลาด การซื้อขายกรมธรรม์ประกันชีวิต ไปจนถึงหุ้นนอกตลาด 

กลยุทธ์ Hedge Fund ที่ได้รับความนิยม

ตัวอย่างกลยุทธ์การลงทุนในเฮดจ์ฟันด์หลากหลายรูปแบบที่ได้รับความนิยม

• Long/Short Equity กลยุทธ์นี้ถือว่าเป็นกลยุทธ์ที่มีการใช้มากที่สุดและเป็นกลยุทธ์ที่ Jones ใช้ตั้งแต่ปี 1949 หลักการเรียบง่ายมากคือ โอกาสชนะทั้งในการลงทุนที่วิ่งขึ้นและดิ่งลง ซึ่งเป็นการเปิดตำแหน่งซื้อในบริษัทหรือ สินค้าโภคภัณฑ์ที่คาดว่าจะทำผลงานได้ดีและเลือกอีกบริษัทที่ทำผลงานไม่ค่อยดี (ซึ่งมักอยู่ในหมวดเดียวกัน) และเปิดตำแหน่งขายบริษัทดังกล่าว ซึ่งคล้ายคลึงกับการเทรดจับคู่ (Pair Trading) และไม่เพียงเพิ่มโอกาสความสำเร็จสูงสุดแต่ยังเป็นวิธีลดความเสี่ยงที่ค่อนข้างมีประสิทธิภาพอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม Hedge Fund ที่ใช้กลยุทธ์ long/short equity ยังเป็นหนทางที่ดีในการป้องกันความเสี่ยงของสถานะ หากกิจกรรมที่ส่งผลกระทบต่อตลาดอย่างมีนัยสำคัญเกิดขึ้น ซึ่งทำให้ราคาหุ้นทั่วโลกตกลงหรือเพิ่มขึ้น อย่างน้อยหนึ่งการลงทุนจะมีโอกาสทำกำไร และช่วยจำกัดผลขาดทุนที่คาดว่าจะเกิดขึ้นของอีกการลงทุนหนึ่ง

• Market Neutral จะคล้ายคลึงกับกองทุนที่ใช้กลยุทธ์ Long/Short equity หลายประการ กองทุนประเภทนี้จะไม่ใช้ปัจจัยเกี่ยวกับ "สภาวะตลาด" มาเป็นตัวชี้วัดหลักในการลงทุนหรือไม่ลงทุน แต่จะพยายามลดผลกระทบจากความผันผวนของตลาดโดยการรักษาสัดส่วนของการลงทุนทั้งฝั่ง "ซื้อ" และฝั่ง "ขาย" ให้มีความสมดุลกัน นั่นจึงเป็นที่มาของคำว่า "Neutral" (เป็นกลาง) พูดง่ายๆ คือ ไม่ได้โฟกัสที่ "ทิศทางตลาด" แต่เน้นสัดส่วนการถือครองสินทรัพย์ในพอร์ต กลยุทธ์นี้อาจมีการใช้เลเวอเรจบ้างในบางกรณีเพื่อเพิ่มผลตอบแทนจากการลงทุน

• Merger Arbitrage เป็นกลยุทธ์การลงทุนที่ผู้ลงทุนซื้อหุ้นของบริษัทที่เป็นเป้าหมายในการซื้อขายหรือการผสมบริษัท และขายหุ้นของบริษัทที่จะทำการซื้อ แนวคิดหลักคือการลงทุนในราคาของหุ้นของบริษัทที่เป็นเป้าหมาย โดยคาดว่าราคาของหุ้นจะเพิ่มขึ้นเมื่อการซื้อขายหรือการผสมบริษัทเสร็จสิ้น การทำเช่นนี้เป็นกลยุทธ์ที่เน้นความแน่นอนและความเสี่ยงต่ำ เนื่องจากกำไรที่คาดว่าจะได้กลายเป็นจริงเมื่อการซื้อขายหรือการผสมบริษัทเสร็จสิ้นแล้ว และมักมีความเกี่ยวข้องกับข่าวสารเกี่ยวกับการซื้อขายหรือการผสมบริษัทเพื่อประมาณราคาของหุ้นในอนาคต หรือความเป็นไปได้ของความสำเร็จในการเสนอซื้อนั้นเอง แนวคิดของกลยุทธ์นี้คือการใช้สถานการณ์เป็นเหตุการณ์ที่ทำให้ราคาหุ้นของบริษัทที่เป็นเป้าหมายสูงขึ้นเพื่อทำกำไรในอนาคตที่สูงขึ้นโดยรวม

• Convertible Arbitrage ทำกำไรจากหุ้นกู้แปลงสภาพที่มีราคาต่างกับหุ้นทั่วไปมาก

• Fixed-Income Arbitrage ใช้กลยุทธ์ long/short ทำกำไรจากส่วนต่างระหว่างคู่ของตราสารหนี้

• Global Macro ลงทุนตามแนวโน้มเศรษฐกิจมหภาค

• Quantitative ใช้การวิเคราะห์เชิงปริมาณ โมเดลทางสถิติ ไปจนถึงอัลกอริทึมในการลงทุน

สรุป

กองทุน hedge fund คือกองทุนรวมที่มีลักษณะแตกต่างจากกองปกติทั่วไปจากการลงทุนได้หลากหลายสินทรัพย์และใช้กลยุทธ์ในการลงทุนได้หลากหลาย ทำให้ลดความเสี่ยงของพอร์ตการลงทุนได้แล้วยังอาจจะได้รับผลตอบแทนที่สูงกว่าตลาดในบางครั้ง แต่กองทุน Hedge Fund ก็ยังมีข้อเสียที่ตามมาจากการใช้กลยุทธ์การลงทุนที่หลากหลายเช่น การกู้ยืมในการลงทุนที่สูงจนเกินไปจนอาจจะทำให้เกิดความเสี่ยงในด้านนี้ และ การกำหนดจำนวนหน่วยการขายคืนและระยะเวลาที่ปล่อยให้นักลงทุนสามารถขายคืนหน่วยลงทุนได้เนื่องจากความเสี่ยงของการขาดกระแสเงินสด สำหรับใครที่สนใจในการลงทุนกองทุน Hedge Fundอาจจะต้องพิจารณาถึงความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นด้วย

หมายเหตุ

คริปโทเคอร์เรนซีและโทเคนดิจิทัลมีความเสี่ยงสูง ท่านอาจสูญเสียเงินลงทุนได้ทั้งจำนวนและสินทรัพย์ดิจิทัลมีความเสี่ยง และ ผลตอบแทนของสินทรัพย์ดิจิทัลในอดีต มิได้เป็นสิ่งยืนยันถึงผลตอบแทนของสินทรัพย์ดิจิทัลในอนาคต โปรดศึกษาและลงทุนให้เหมาะสมกับระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้