ตลาด OTC คืออะไร ถ้าจะเทรดผ่านระบบนี้ ทำยังไงบ้าง

หลายคนที่กำลังอยู่ในตลาดการลงทุนอยู่ ณ ปัจจุบันอาจจะพอรู้อยู่แล้วว่าการซื้อขายสินทรัพย์ทางการเงินนั้น นอกจากจะซื้อขายผ่านตัวกลางอย่างแพลตฟอร์มการเทรดต่างๆแล้ว ก็ยังมีการซื้อขายกันนอกจากแพลตฟอร์มเหล่านั้นอยู่ เราเรียกมันว่า otc หรือ over the counter นั่นเอง บทความนี้จะอธิบายคำถามว่า ตลาด otc คืออะไร, otc market คืออะไร, เทรด otc คืออะไร และ ระบบ otc คืออะไร ทั้งหมดให้เห็นภาพและเข้าใจอย่างถูกต้อง 

ตลาด OTC คืออะไร

OTC คือ "Over the Counter" ซึ่งหมายถึงการซื้อขายสินทรัพย์ที่ไม่ได้รับการซื้อขายบนตลาด โดยระบบ OTC ในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลหมายถึงการซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลที่ไม่เกิดขึ้นบนกระดานแลกเปลี่ยน ( crypto exchange) การซื้อขาย OTC ในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลมักเกิดขึ้นผ่านการซื้อขายโดยตรงระหว่างคู่ซื้อ-ขาย โดยไม่มีการนำสินทรัพย์ไปลงทะเบียนในกระดานแลกเปลี่ยนที่มีการซื้อขายแบบสาธารณะ ดังนั้นการซื้อขายแบบ OTC คือการซื้อขายที่เกิดขึ้นเพื่อความสะดวกสบายและรวดเร็วกว่าการซื้อขายในตลาดแบบปกติ และมักมีการซื้อขายปริมาณในระดับใหญ่กว่าในตลาดสาธารณะ แต่ก็มักมีความเสี่ยงสูงกว่าเนื่องจากขาดความโปร่งใสในการซื้อขายและการควบคุมที่เข้มงวดเพื่อตรวจสอบเครดิตผู้ทำธุรกรรม

การซื้อขายแบบตลาด OTC ในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัลมักเป็นที่นิยมในกรณีที่มีความต้องการในการซื้อขายปริมาณใหญ่ หรือในการซื้อขายสินทรัพย์ที่ไม่ได้รับการบันทึกหรือการควบคุมโดยบุคคลที่สาม นอกจากนี้ การซื้อขายหรือการเทรด OTC ยังมักมีค่าธรรมเนียมที่ต่ำกว่าการซื้อขายในตลาดสาธารณะและมักมีความยืดหยุ่นในการตกลงราคาและเงื่อนไขการซื้อขายมากกว่าในตลาดสาธารณะ เพราะอาจจะขึ้นอยู่กับความต้องการของคู่ร่วมทำธุรกรรมได้เลย

การซื้อขายในรูปแบบ OTC มักจะเหมาะกับสำหรับธุรกิจหรือนักลงทุนที่ต้องการความเป็นส่วนตัวและความลับในการทำธุรกรรม โดยการ OTC สามารถทำได้โดยใช้ช่องทางต่าง ๆ เช่น
1. ผ่านการซื้อขายแบบ Peer to Peer (P2P): ผู้ลงทุนสามารถทำธุรกรรมโดยตรงกับบุคคลอื่นโดยใช้การนัดเจอ หรือผ่านการติดต่อกับคู่ค้าทางโทรศัพท์หรือทางออนไลน์
2. ผ่านตัวแทนการซื้อขาย (OTC Broker): ผ่านบริษัทหรือบุคคลที่มีบทบาทเป็นตัวกลางในการจัดหาคู่ค้าและจัดการการทำธุรกรรม OTC สำหรับลูกค้า
3. ผ่านแพลตฟอร์มการซื้อขาย OTC: บางแพลตฟอร์มการซื้อขายดิจิทัลมีส่วนที่ให้บริการในการซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลแบบ OTC โดยมีระบบและเครื่องมือที่เหมาะสมสำหรับผู้ลงทุนในการทำธุรกรรมในรูปแบบนี้ด้วยเช่นกัน 

ระบบตลาด OTC ทำงานอย่างไร

ในตลาดสินทรัพย์ดิจิทัล OTC คือการซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลที่ไม่ได้มีการลงทะเบียนในธุรกรรมการแลกเปลี่ยนบนกระดานแลกเปลี่ยนคริปโทฯ เช่น Binance Coinbase Pro หรือ Kraken แต่การซื้อขายแบบนี้มักเกิดขึ้นผ่านหน่วยงานหรือบุคคลที่มีความสนใจในการซื้อหรือขายโดยตรง รวมถึงการซื้อขายในปริมาณใหญ่มากจริงๆ ที่จำเป็นต้องทำการซื้อขายผ่าน OTC desk สำหรับการป้องกันการขยับของราคาและป้องกันการกระจายการซื้อขาย (เพราะถ้าจำนวนมากจริงๆ orderbook ใน exchange อาจจะมีไม่พอ)

โดยการทำงานของระบบ OTC คือ อะไร หรือการเทรด OTC คือจะเกิดขึ้นและทำงานยังไง ไปดูตามขั้นตอนดังนี้:
1. ข้อตกลงระหว่างฝ่าย: ฝ่ายที่สนใจในการซื้อหรือขายสินทรัพย์จะติดต่อกับ OTC desk ซึ่งเป็นบริการตัวกลาง และตกลงเรื่องราคาและเงื่อนไขการทำธุรกรรมก่อน
2. การดำเนินการทางการเงิน: ฝ่ายที่ขายสินทรัพย์จะโอนสินทรัพย์ดิจิทัลไปยังบัญชี OTC desk ซึ่งจะคืนเงินหรือสินทรัพย์ให้กับฝ่ายที่ซื้อตามข้อตกลง
3. การประมวลผล: OTC desk จะดำเนินการประมวลผลรายการซื้อขายและตรวจสอบเงื่อนไขตามข้อตกลง และทำการโอนสินทรัพย์หรือเงินให้กับฝ่ายที่ซื้อหรือขายตามที่ได้ตกลง
4. การรายงาน: บาง OTC desk อาจมีการให้บริการรายงานการซื้อขายแก่ลูกค้าเพื่อการติดตามและการบริหารจัดการหลังจากการทำธุรกรรมการทำธุรกรรม OTC มักจะเกิดขึ้นในราคาและปริมาณที่ใหญ่ขึ้น และมักเป็นการซื้อขายของสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีค่าใหญ่ เช่น Bitcoin, Ethereum, หรือสกุลเงินดิจิทัลอื่น ๆ ซึ่งผู้ลงทุนที่มีปริมาณการซื้อขายมากหรือต้องการความเป็นอิสระในการซื้อขายสินทรัพย์ที่มีปริมาณมากมักจะใช้บริการ OTC เพื่อลดความผันผวนในราคานั่นเอง ดังนั้นสาเหตุที่นักลงทุนบางกลุ่มต้องการการเทรด OTC ถึงแม้ขั้นตอนอาจจะยุ่งยากกว่าการซื้อขายบนกระดานแลกเปลี่ยนก็เพราะว่าต้องการแลกเปลี่ยนในจำนวนเงินที่เยอะมากและต้องการให้ธุรกรรมนี้ให้มีความเป็นส่วนตัวมากที่สุดนั่นเอง

การซื้อขาย OTC กับการซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์

การซื้อขาย OTC คือการซื้อขายสินทรัพย์ระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายโดยตรง โดยไม่ผ่านตลาดหลักทรัพย์ (Stock Exchange) การซื้อขายประเภทนี้มักดำเนินการผ่านโบรกเกอร์ ตัวกลาง หรือแพลตฟอร์ม OTC ที่ออกแบบมาเฉพาะ ลักษณะเด่นของ OTC

• ความยืดหยุ่น: ผู้ซื้อและผู้ขายสามารถกำหนดราคาซื้อขายที่ตกลงร่วมกันได้
• เหมาะสำหรับธุรกรรมขนาดใหญ่: การซื้อขายที่มีมูลค่าสูงสามารถดำเนินการได้โดยไม่กระทบต่อราคาตลาด
• ไม่มีราคากลางที่โปร่งใส: ราคาอาจแตกต่างกันไปตามการตกลงของทั้งสองฝ่าย

การซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์เป็นการแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ เช่น หุ้นหรือกองทุนรวม ผ่านตลาดที่ได้รับการกำกับดูแลและมีระบบการซื้อขายที่โปร่งใส เช่น ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) หรือ NASDAQ ลักษณะเด่นของการซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์

• มีความโปร่งใสสูง: ราคาซื้อขายถูกกำหนดตามกลไกตลาดและมีการเปิดเผยต่อสาธารณะ
• การซื้อขายมีสภาพคล่องสูง: มีผู้ซื้อและผู้ขายจำนวนมากในตลาด

การซื้อขาย OTC เหมาะสำหรับธุรกรรมที่ต้องการความยืดหยุ่นหรือธุรกรรมขนาดใหญ่ที่ต้องการหลีกเลี่ยงผลกระทบต่อราคาตลาด การซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์เหมาะสำหรับนักลงทุนทั่วไปที่ต้องการความโปร่งใสและสภาพคล่อง

ข้อดีและข้อจำกัดของ OTC market

การทำ OTC คือการซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลมีข้อดีและข้อจำกัดต่าง ๆ ดังนี้

ข้อดีของการทำ OTC คือ
1. ความเรียบง่ายและสะดวก: OTC ให้ความสะดวกในการทำธุรกรรม โดยไม่ต้องผ่านการลงทะเบียนในกระดานหรือแพลตฟอร์มแลกเปลี่ยนสาธารณะ และมักจะมีกระบวนการที่เร็วกว่าในการดำเนินการ
(ถ้าเทียบกับขั้นตอนการซื้อขายปริมาณล็อตใหญ่ๆ OTC มักจะไวกว่าผ่านกระดานแลกเปลี่ยน)
2. ความเป็นส่วนตัว: การทำธุรกรรม OTC มักเป็นเรื่องที่ไม่เผยแพร่ต่อสาธารณะ ซึ่งช่วยให้ผู้ซื้อและผู้ขายสามารถรักษาความเป็นส่วนตัวได้มากขึ้น
3. เหมาะสำหรับการทำธุรกรรมในปริมาณใหญ่: OTC เหมาะสำหรับการซื้อขายในธุรกรรมที่มีขนาดใหญ่ โดยที่ไม่ต้องผ่านการกระจายของราคาที่เป็นไปได้ในตลาดทั่วไป (ไม่ต้องเป็นไปตาม orderbook)
4. ความเสถียรของราคา: การซื้อขายในรูปแบบ OTC มักจะมีผลต่อราคาของสินทรัพย์ โดยทำให้ได้ราคาที่เท่ากัน เนื่องจากไม่มีการกระจายของราคาจากการซื้อขายปกติในตลาดข้อจำกัดของการทำ OTC คือ
1. ขาดความโปร่งใสต่อสาธารณะ: เนื่องจากการทำธุรกรรม OTC มักเป็นเรื่องที่ไม่เผยแพร่ต่อสาธารณะ อาจทำให้ขาดความโปร่งใสในข้อมูลการซื้อขายและราคา2. ความเสี่ยงในการทำธุรกรรม: การทำธุรกรรม OTC อาจเป็นที่มาของความเสี่ยงในการซื้อขายที่ไม่เปิดเผยข้อมูล รวมถึงความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการโกงหรือการซื้อขายที่ไม่เป็นธรรมที่อาจจะเกิดขึ้นได้
3. ความผันผวนของราคา ณ ขณะนั้น : การทำธุรกรรม OTC มักมีความผันผวนของราคาน้อยลงเมื่อเปรียบเทียบกับการซื้อขายในตลาดประชาสัมพันธ์ ซึ่งอาจทำให้ผู้ลงทุนพลาดโอกาสในการขายหรือซื้อในราคาที่ดี (เช่นการทำธุรกรรม OTC ในขณะที่ราคาของสินทรัพย์นั้นพุ่งขึ้น ทำให้พลาดโอกาสกำไร)
4. ค่าธรรมเนียมสูง: บางครั้ง OTC อาจมีค่าธรรมเนียมสูงกว่าการซื้อขายในตลาดทั่วไปเสียอีก เนื่องจากการซื้อขายในปริมาณใหญ่มักต้องใช้บริการจาก OTC desk หรือบุคคลที่มีความสามารถในการทำธุรกรรมในปริมาณมากคอยช่วยเหลือ
5. ข้อจำกัดในการเข้าถึงตลาด: การทำธุรกรรม OTC มักจะต้องมีการร่วมมือจากผู้ให้บริการ OTC ซึ่งอาจทำให้มีข้อจำกัดในการเข้าถึงตลาดสำหรับบุคคลทั่วไปหรือนักลงทุนรายย่อยเข้าไม่ถึง

อย่างไรก็ตาม การทำเทรด OTC และ ระบบ OTC มีข้อดีและข้อจำกัดขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์และความต้องการของผู้ที่ลงทุน ผู้ลงทุนควรพิจารณาข้อดีและข้อจำกัดทั้งหมดก่อนตัดสินใจทำธุรกรรม OTC 

หมายเหตุ

คริปโทเคอร์เรนซีและโทเคนดิจิทัลมีความเสี่ยงสูง ท่านอาจสูญเสียเงินลงทุนได้ทั้งจำนวนและสินทรัพย์ดิจิทัลมีความเสี่ยง และ ผลตอบแทนของสินทรัพย์ดิจิทัลในอดีต มิได้เป็นสิ่งยืนยันถึงผลตอบแทนของสินทรัพย์ดิจิทัลในอนาคต โปรดศึกษาและลงทุนให้เหมาะสมกับระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้